ఈషద్గోల అని సంస్కృతంలో పిలువబడే ఇనుపగోలు గింజలు సర్వరోగనివారిణిగా పనిచేస్తాయి. దీనినే ఇంగ్లీషులో Plantago Isapagula, Spogel Seeds పిలుస్తారు. ఈ గింజలు ముఖ్యంగా యునానీ సంప్రదాయంలో వైద్యంలో వినియోగిస్తారు. తెలుగు వైద్యులు కూడా ఉపయోగిస్తారు.
ఇనుపగోలు గింజల గుణములు
- ఈ గింజలు వగరు తీపి కలిసిన రుచిగా ఉంటాయి. చలువచేస్తాయి. విపాకమున తీపి రుచిగా మారతాయి. జిగురుగా ఉంటాయి.
- రక్తపైత్యమును, రక్తాతిసారమును, కఫపైత్యములను అణుస్తాయి. వాతము చేసే స్వభావం కలిగి ఉంటాయి. మంచి వీర్యవృద్ధిని కలిగిస్తాయి.
- శెగ రోగములలో కలిగే మంటను తగ్గిస్తాయి. ఈ కషాయములో తాటి కలకండతో కలిపి ఇచ్చినట్లయితే మూత్రము సాఫీగా జారీ అవుతుంది.
- ఉమ్మెత్త రసములో ఇనుపగోలు గింజలు ఉడికించి వ్రణములను కట్టినట్లయితే సెలలు వేసి కుళ్ళిన వ్రణములు(కురుపులు) కూడా మానిపోతాయి.
- గర్భకోశములోని వ్రణములు కూడా హరిస్తాయి.
- ఇనుపగోలు మొక్క ఆకు కషాయము గాని, గింజల కషాయముగాని లోనికి పుచ్చుకున్నట్లయితే క్షయజ్వరములు, రోజువిడిచి రోజూ వచ్చే జ్వరములు హరిస్తాయని వస్తుగుణప్రకాశిక గ్రంథములో వివరింపబడింది.
- సర్వ విషయములకు దీని వేరు గంథము రాసి గుడ్డపొగ వేసినట్లయితే శమిస్తాయి.
